Συνέντευξη με την Susan Harris, Words Without Borders

Συνέντευξη του μήνα – Susan Harris

Διευθύντρια σύνταξης, Words Without Borders

To Words Without Borders ιδρύθηκε το 2003 και προωθεί την διαπολιτισμική κατανόηση μέσω της μετάφρασης, έκδοσης και προώθησης εκλεκτών έργων της σύγχρονης διεθνούς λογοτεχνίας. To Yourtranslator μίλησε με τη Susan Harris, Διευθύντρια Σύνταξης, σχετικά με τους στόχους της εταιρείας και το μέλλον του εκδοτικού κλάδου.

Μίλησέ μας για τον εαυτό σου και για τη δουλειά σου στο Words Without Borders.

Ως διευθύντρια σύνταξης, συνεργάζομαι με τους συναδέλφους μου για τη διαμόρφωση της ύλης: τι δημοσιεύουμε και πώς. Βρίσκουμε υλικό για τα μηνιαία τεύχη και τα αφιερώματα, αναζητούμε δυνητικούς προσκεκλημένους συντάκτες και συμβούλους, συνεργαζόμαστε μαζί τους για την επιλογή του περιεχομένου και αναθέτουμε και επιμελούμαστε τις μεταφράσεις. Επιπλέον, είμαι υπεύθυνη για τη διαπραγμάτευση και διαχείριση των συμβολαίων με συγγραφείς, εκδότες και μεταφραστές και συμμετέχω σε συνέδρια και εκθέσεις βιβλίου.

Ο εκδοτικός κλάδος βρίσκεται πάντα σε συνεχή εξέλιξη και η σημασία της μετάφρασης αυξάνεται συνεχώς.

Πότε και πώς προέκυψε για πρώτη φορά η ιδέα για το Words Without Borders; 

Το WWB ιδρύθηκε από την Alane Salierno Mason, αρχισυντάκτρια της W. W. Norton, που ενδιαφερόταν για τις εκδόσεις μεταφράσεων ξένης λογοτεχνίας, αλλά αντιμετώπιζε το πρόβλημα της ελλιπούς πρόσβασης σε τέτοια έργα. Η αρχική ιδέα της Alane για το WWB ήταν η δημιουργία ενός εργαλείου ενημέρωσης των εκδοτών σχετικά με έργα σε γλώσσες που δεν μιλούσαν οι ίδιοι, αλλά στα αρχικά στάδια του σχεδιασμού του εξελίχθηκε σε περιοδικό. Η Alane εξασφάλισε επιχορηγήσεις και ιδιωτική χρηματοδότηση και συνεργάστηκε με τη Samantha Schnee, που ήταν η αρχισυντάκτρια του Zoetrope, και τη Dedi Felman, που εργαζόταν ως επιμελήτρια στον οίκο Oxford University Press. Εγώ είμαι στο WWB από τον Μάιο του 2003. Ξεκινήσαμε τον Σεπτέμβριο του 2003 ως μηνιαίο ηλεκτρονικό περιοδικό δημοσιεύοντας περίπου δέκα κείμενα το μήνα χωρίς επιπλέον περιεχόμενο και με ένα μόνο μισθωτό υπάλληλο πλήρους απασχόλησης.

Σήμερα ασχολούμαστε με τη μετάφραση, την έκδοση και την προώθηση διεθνούς λογοτεχνίας και το προσωπικό μας αποτελείται από τέσσερις υπαλλήλους πλήρους απασχόλησης. Το περιοδικό είναι η κύρια και πλέον προβεβλημένη δραστηριότητά μας και πλέον περιλαμβάνει κριτικές βιβλίου, συνεντεύξεις και ένα ιστολόγιο που ανανεώνεται αρκετές φορές την εβδομάδα. Ωστόσο, παράλληλα διοργανώνουμε αναγνώσεις, συζητήσεις και άλλες εκδηλώσεις με ξένους συγγραφείς και μεταφραστές και πρόκειται να ξεκινήσουμε μια εκπαιδευτική ενότητα, το Words without Borders Campus, που θα επιτρέψει στους καθηγητές μέσης εκπαίδευσης να χρησιμοποιούν το περιεχόμενό μας για τους μαθητές τους. Έχουμε δημοσιεύσει και διάφορες έντυπες ανθολογίες, αλλά δεν έχουμε προγραμματίσει καμία για το άμεσο μέλλον.

Πώς επιλέγετε τα έργα που μεταφράζετε και εκδίδετε;

Συνεργαζόμαστε με διεθνείς εκδότες, συγγραφείς, μεταφραστές, ακαδημαϊκούς και άλλους επαγγελματίες και διαβάζουμε συνεχώς, αναζητώντας νέα έργα. Πηγαίνουμε σε εκθέσεις βιβλίου και συνέδρια, διαβάζουμε ακατάπαυστα και βασιζόμαστε στο εκτενές διεθνές δίκτυό μας για να ενημερωνόμαστε σχετικά με νέους συγγραφείς και λογοτεχνικές τάσεις. Στα περισσότερα τεύχη μας συνεργαζόμαστε με «προσκεκλημένους συντάκτες», συμβούλους που είναι ειδικοί σε κάθε τομέα, τους οποίους καλούμε να επιλέξουν και να μας συστήσουν συγγραφείς και έργα, αλλά εμείς παίρνουμε τις τελικές αποφάσεις για την ύλη.

Ποιος μεταφράζει τα βιβλία που επιλέγετε και πώς μπορεί κάποιος μεταφραστής να συνεργαστεί μαζί σας;

Συνεργαζόμαστε με μεταφραστές από ολόκληρο τον κόσμο. Κάποιοι μας προτείνουν βιβλία ενώ άλλους τους βρίσκουμε εμείς για να τους αναθέσουμε τη μετάφραση έργων που δεν έχουν συγκεκριμένο μεταφραστή.

Ποια είναι η γνώμη σου για το μέλλον της μετάφρασης και των εκδόσεων; Διαβάζει λιγότερο ο κόσμος σήμερα και πώς έχει επηρεάσει το διαδίκτυο τον εκδοτικό κλάδο;

Ο εκδοτικός κλάδος βρίσκεται πάντα σε συνεχή εξέλιξη και η σημασία της μετάφρασης αυξάνεται συνεχώς. Νέοι και δραστήριοι εκδότες έχουν ιδρύσει καινούριους εκδοτικούς οίκους και υπάρχει πολλή νέα ενέργεια στον κλάδο· ωστόσο, οι μεταφράσεις θα πασχίζουν πάντα να διακριθούν μεταξύ των τεράστιων αριθμών τίτλων λογοτεχνίας που δημοσιεύονται. (Φέτος στις ΗΠΑ, δύο ή ίσως τρία βιβλία — ο τελευταίος τόμος της τετραλογίας της Elena Ferrante για τη Νάπολη, η σειρά βιβλίων Ο Αγώνας μου του Karl Ove Knausgaard και σε τρίτη θέση η συλλογή διηγημάτων της Clarice Lispector — έχουν προβληθεί πολύ, σε βάρος άλλων μεταφρασμένων έργων.) Δεν ξέρω αν ο κόσμος διαβάζει λιγότερο συνολικά, αλλά οι αναγνώστες διαβάζουν λιγότερο από κάθε κείμενο, μεταπηδώντας από ιστοσελίδα σε ιστοσελίδα, και χρησιμοποιούν πολύ περισσότερο τις συσκευές τους, γεγονός που επηρεάζει την έκταση των κειμένων που δημοσιεύουμε. Επίσης χρησιμοποιούμε περισσότερο τα πολυμέσα, καθώς οι αναγνώστες είναι συνηθισμένοι στον συνδυασμό κειμένων με ήχο και εικόνες. Οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να διαβάζουν, γι’ αυτό οι εκδότες πρέπει να είναι ευέλικτοι και να μπορούν να προσαρμοστούν στις νέες τάσεις.